همه چیز در مورد چراغ های سیالتیک اتاق عمل-مهندس پزشک
لامپهای اتاق عمل از جمله وسایلی هستند که در اتاقهای عمل جهت بهتر نشان دادن منطقه عمل برای پزشک و روشن کردن موضع جراحی میباشد.
از مناسبترین چراغها برای اتاق عمل چراغ سیالتیک است که دارای مدلهای مختلف مثل چراغهای تک قمره، دو قمره، سه قمره میباشند.
در ادامه به ویژگی های یک چراغ مناسب برای اتاق عمل میپردازیم.
مهمترین ویژگی های چراغ اتاق عمل
- برخورداری از شدت روشنایی و سطح روشنایی کافی
- برخورداری از نوری مشابه با نور روز
- ایجاد نور سرد
- قابلیت نفوذ نور در عمق منطقه عمل
- ایجاد حداقل سایه
- طراحی مناسب و کاربردی چراغ
- تنوع الیت هدها و مدوالر بودن چراغ عمل
برخورداری از شدت روشنایی و سطح روشنایی کافی
در هر عمل جراحی شدت روشنایی بر حسب( Lux )و سطح روشنایی بر حسب( cm ) مورد نیاز است
شدت روشنایی چراغ بر اساس استاندارد IEC (International Electrotechnical Commission):
در حالت تنظیم کمترین سطح روشنایی در فاصله یک متر از سطح چراغ، در راستای محور اصلی، در مرکز میدان روشنایی به دست می آید.
تعیین قطر میدان روشنایی بر اساس استاندارد IEC:
قطر دایره ای که شدت روشنایی در محیط آن ۱۰ %روشنایی در مرکز آن باشد
برخورداری از نوری مشابه با نور روز
نور خورشید:
ترکیبی از کلیه نورهای طیف مرئی و محدوده وسیعی از طیف های نامرئی )مادون قرمز و فرابنفش) ، کلیه اجسام در مقابل نور خورشید به رنگ طبیعی نمایانگر میشوند
مزایای استفاده از نوری مشابه با خورشید در چراغهای سیالتیک:
ایجاد حداقل خستگی چشم – عدم خطای تشخیص رنگ
ایجاد نور سرد
ضرورت استفاده از نور سرد در چراغ سیالتیک:
در عملهای جراحی طوالنی، کاهش حرارت در اطراف سر و گردن جراح و نیز کاهش حرارت در منطقه عمل ضروری است
ساختمان اپتیکی یک چراغ اتاق عمل متشکل از:
المپ هالوژن: طیف وسیعی از نور مرئی و مادون قرمز ایجاد می کند
یک رفلکتور: جهت بازتاب نور و فیلتر کردن بخشی از نورهای ناخواسته
یک فیلتر مادون قرمز: در مسیر نورهای بازتاب شده از رفلکتور
بسیاری از چراغهای سیالتیک موجود تنها یک مرحله فیلتراسیون (در رفلکتور و یا در فیلتر مادون قرمز خروجی) دارند.
این امر باعث محدودیت تشابه نور چراغ با نور آفتاب و یا افزایش حرارت خواهد شد.
تنها در چراغهای سیالتیک با تکنولوژی اپتیک باال، با دو مرحله فیلتر کردن نور گرم، نور سرد و در عین حال مشابه با نور آفتاب به دست می آید.
راندرمان روشنایی :(Luminous Efficiency)نسبت مقدار روشنایی ایجاد شده به کل توان نورانی جذب شده در واحد سطح – با واحد w/Lm نشان داده می شود، – نشان دهنده میزان سرد بودن نور است.
قابلیت نفوذ نور در عمق منطقه عمل
به دو دلیل نفوذ نور در عمق منطقه عمل مورد نیاز است:
- نیاز به روشن کردن داخل منطقه عمل که ممکن است دارای عمق زیاد باشد
- عدم نیاز به جابجایی چراغ یا تنظیم مجدد آن در صورت تغییر ارتفاع تخت جراحی
روشهای افزایش میزان عمق نفوذ:
– استفاده از لنزهایی با تحدب خاص در دو طرف
– استفاده از لنزهای منشوری:
با تغییر زوایای تابش نور و به دست آوردن نواحی کانونی متعدد در زیر یکدیگر، عمق نفوذ ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر افزایش می یابد.به این ترتیب استوانه ای از نور با روشنایی یکنواخت و مناسب ایجاد می شود.
– استفاده از رفلکتورهایی با ساختمان بیضی گون ساده:
با این رفلکتورها می توان همانند حالت قبل استوانه ای نورانی با شدت نور یکنواخت و مطلوب به دست آورد
ایجاد حداقل سایه
ضرورت کاهش سایه در چراغ اتاق عمل:
به دلیل موقعیت چراغ در باالی سر جراح و احتمال قرارگرفتن شانه و یا سر جراح در مسیر نور
روشهای کاهش سایه در منطقه عمل:
الف- افزایش اندازه رفلکتور و طراحی آن به صورت یک سطح بیضیگون برای همگرا شدن نورهای منعکس شده این روش به عنوان ابتدایی ترین روش به کار رفته، مانع از ایجاد سایه های پررنگ در منطقه عمل می شود. به طور کلی به چنین چراغهایی light Single و یا focal Mono گفته می شود.
ب- استفاده از تعداد بیشتری منابع نور و قرار دادن آنها با زاویه های مناسب در این روش نقاط کانونی آنها در منطقه عمل بر یکدیگر منطبق می شوند. چنین روشی علیرغم هزینه بیشتر ساخت آنها که مستلزم تعداد بیشتری رفلکتور و المپ است، موجب از بین رفتن بهتر اثر سایه می شود. در این روش چند نقطه ای بودن منبع نور موجب می شود که عالوه بر عدم ایجاد سایه در منطقه عمل، یکنواختی نور حفظ شود. به طور کلی به چنین چراغهایی Star Multi و یا focal Multi گفته میشود
پارامترهای تعیین اثر سایه و میزان عمق نفوذ نور طبق استاندارد IEC:
Ec: حداکثر روشنایی چراغ در حالت کمترین سطح روشنایی
: E1s حداکثر روشنایی چراغ با وجود صفحه ای دایره ای به قطر ۲۱ سانتیمتر هم محور با محور اصلی چراغ و در فاصله ۶۰ سانتیمتری از سطح اندازه گیری
E1ST: حداکثر روشنایی چراغ با وجود صفحه فوق و با افزودن لولهای با قطر داخلی ۵ سانتیمتر و ارتفاع ۵/۷ سانتیمتر بر روی نقطه اندازه گیری
E2S :حداکثر روشنایی چراغ با وجود همزمان دو صفحه با ابعاد مشابه حالت قبل، به صورت قرینه نسبت به محور اصلی چراغ و با فاصله ۵ سانتیمتر نسبت به یکدیگر و ۶۰ سانتیمتر نسبت به سطح اندازه گیری
E2ST: حداکثر روشنایی چراغ با وجود دو صفحه فوق و افزودن استوانه ای با مشخصات گفته شده
(نسبتهای E2st/Ec,E2s/Ec,E1st/Ec,E1s/Ec نشانگر اثر موانع مختلف بر روی شدت روشنایی چراغ هستند.)
طراحی مناسب و کاربردی چراغ
الف- استفاده از یک طراحی بهینه برای تغییر وضعیت و تنظیم چراغ و نیز استفاده از بازوهای خاص برای ایجاد حالت بی وزن، درجات آزادی و زوایای چرخش بیشتر.
ب- استفاده از حداقل تکنولوژی الکترونیک برای جلوگیری از پیچیدگی و آسیب پذیری آن.
ج- راحتی سرویس و تعویض المپها.
د- امکان جدا کردن اجزایی که با دست در تماس می باشد مانند دسته تنظیم چراغ برای ایجاد سهولت در نظافت و استریل کردن.
ه- عدم وجود درز و شکافهایی که ممکن است موجب انباشتگی آلودگی و عفونت شود
و- فرم خاص و آیرودینامیک الیت هد برای جلوگیری از ایجاد اغتشاش هوا در اطراف سر جراح در مواردی که تهویه از سقف انجام می شود.
تنوع الیت هدها و مدوالر بودن چراغ عمل
وجود انواع مختلف الیت هد با شدت نورهای مختلف و بزرگی قطر میدان روشنایی امکان انتخاب مناسب برای عملهای جراحی مختلف را فراهم می سازد
مدوالر بودن چراغ اتاق عمل تغییر کاربری یک اتاق عمل را با تعویض جداگانه هریک از قمرها به سادگی افزایش تعداد اقمار چراغ )مثال تا ۴ قمر(، می تواند بر تنوع کاربرد یک چراغ بیفزاید.
مزایای چراغ اتاق عمل LED نسبت به هالوژنی :
- تولید گرمای کمتر
- قابلیت تنظیم مشخصات نور
- طول عمر بسیار زیاد
- راندمان روشنایی باالتر
دیدگاهتان را بنویسید