آشنایی با دستگاه الکتروکوتر و الکتروسرجری
الکتروکوتر والکتروسرجری(چاقوی جراحی)
در اتاق عمل بطور عمده از دو وسیله برای برش و انعقاد خون استفاده می شود:
۱) الکتروکوتر
۲) الکتروسرجری
– این تجهیزات با استفاده از تاثیر حرارت بر بافت های بدن، کار خود را انجام می دهند.
تاثیر دما بر بافت بدن
استفاده ازحرارت برای درمان زخمها به دوران انسانهای اولیه برمیگردد.
– درکتب پزشکی قدیمی نیزبه استفاده ازآهن داغ برای جلوگیری ازخونریزی اشاره شدهاست.
– برای درک بهترچگونگی عملکرد دستگاه های الکتروکوتروالکتروسرجری نیازاست که با تاثیرات دما برسلولها وبافتهای بدن آشناشویم.
– دمای نرمال بدن انسان۳۷درجه سانتیگراد است.
– هنگامی که دما به۵۰ درجه برسد مرگ سلولی درطی ۱تا۶ دقیقه بوقوع میپیوندد. – اگر دمای بخشی از بدن به۶۰درجه برسد مرگ سلولی بطور آنی رخ خواهد داد.
– در دمای بین۶۰تا۹۵درجه دو عامل انعقاد و خشک شدن بافت ها رخ می دهد.
– در دمای۱۰۰درجه تبخیر سلول ها اتفاق می افتد.
دلیل برش بافت توسط الکتروسرجری و الکتروکوتر
دراثرحرارت بالا تغییرات زیر دربافت رخ میدهند:
۱)ازهم پاشیدن سلولها و آزادشدن محتوای داخل آنها
۲)بخارشدن آب داخل بافت که منجربه جمع شدن بافت میشود.
۳)پروتئین سلولهای خون وبافت تغییرشکل داده وبه شکل لخته درمی آید.
دستگاه الکتروکوتر(برش الکتریکی)
– این ابزاربرش الکتریکی،جهت ایجاد برش وجلوگیری ازخونریزی دراتاق عمل کاربرد وسیعی دارد ؛به نحوی که درخونریزی ها برای ایجاد لخته،بریدن و شکافتن بافتها و نابودن نمودن بافت به روش سوزاندن بکارمیرود.
- دستگاه الکتروکوتر از یک پروب یا تیغ که بصورت الکتریکی داغ میشود تشکیل شده واز آن برای برش یا انعقاد بافت به منظورکنترل خونریزی و یاهر دوموربطورهمزمان استفاده میشود.
- نوک پروب مورد استفاده از طریق عبور جریان DCاز سیم با مقاوت بالا ،گرم میشودوسپس گرمای انتقال یافته ازنوک پروب به بافت،باعث برش یا انعقاد ان میشود که به شکل پروب مورد استفاده بستگی دارد.
- درحین انجام الکتروکوتری،باتغییرمقدارجریان عبوری از المان مقاومتی،میزان حرارت تولیدی را میتوان کاهش یا افزایش داد.
- چهارنوع پروب الکتروکوتربا پوشش فلزی برای انعقاد،برش وبرش وانعقاد همزمان مورداستفاده قرارمیگیرد.درحین برش الکتریکی،میزان جریان عبوری از المنت،گرمای تولیدشده درپروب را تغییرمیدهد.
انواع پروب الکتروکوتر
جراحی الکتریکی(دستگاه الکتروسرجری)
- جراحی الکتریکی(که جراحیHFوجراحیRFنیزنامیدهمیشود)، عبارت است ازاعمال جریان الکتریکی فرکانس بالابه بدن انسان به منظورازبین بردن ضایعات،خونریزی مداوم یا ایجاد برش دربافت ودرعین حال میتواند برای برش دادن بافت ومنعقدکردن خون،بطورهمزمان نیزاستفاده شود.
- دستگاه های الکتروسرجریRFنسبت به کوترهای قدیمی برش دقیق تری ایجادمیکنند،به بافت سالم آسیب نمیزنند ودرد وخونریزی کمتری ایجادمیکنند ودرنهایت اسکارکمتری به جامیگذارند.
اساس کار الکتروسرجری
- -اعمال جریان الکتریکی فرکانس بالا ازطریق کابلهای مربوط والکترود فعال بهبدن بیمار
- برگشت جریان ازطریق کابل والکترود برگشتی(Dispersive Electrode)
- تولید گرما به دلیل مقاومت بالابین بافت والکترود فعال
- درنهایت تخریب بافت درمحل الکترود فعال
– درصورتی که حرارت ایجاد شده بیش از۱۰۰درجه سانتیگراد باشد،باعث جدا شدن وبریدن بافت میشود.
– وقتیکه درجه حرارت بافت زیر۱۰۰درجه سانتیگراد باقیبماند،باعث لخته شدن مواد سلولی وانعقاد میشود
حالت های کاری دستگاه الکتروسرجری
۱) برش خالص(pure cutting) : ازالکترودهایی با ضخامت کم مانند الکترودهای سوزنی،چاقویی،lancetو
الکترودهای حلقوی استفاده میشود.
۲) ترکیب حالت برش وانعقاد(blended)
۳) انعقادخالص(pure coagulation) :درجراحی عمومی کاربرد زیادی داردو گستردگی ناحیه انعقاد به وسیله تغییرشدت جریان همراه باانتخاب الکترود مناسب کنترل میشود.
انواع الکترودهای دستگاه جراحی الکتریکی
تک قطبی(Monopolar)
دوقطبی(Biopolar)
لوازم جانبی دستگاه الکتروسرجری
(۱الکترودهای فعال قلم تک قطبی:
– الکترود فعال بگونه ای طراحی شده است که جریان را درمحل موردنظر جراحی متمرکزمیکند ودرواقع ازیک سطح مقطع کوچک چگالی جریان بزرگی عبورمیکند. انواع مختلفی از قلمهای تک قطبی استاندارد وجود دارد.
– الکترودهای متنوعی که به عنوان الکترود فعال درجراحی تک قطبی استفاده میشوند ،برروی آن نصب میشوند.
– نصب وتعویض این الکترودها به آسانی صورت میپذیرد.
– روی قلم دو دکمه فشاری وجود دارد.
– بافشار دکمه زرد،حالت برش وبافشار دکمه آبی،حالتا نعقاد انتخاب میشود.
– ویژگی های الکترود تک قطبی:
– الکترودهای فعال باشکل ها وابعاد متنوع وجود دارند.
الکترودهابایدازجنس مرغوب ساخته شوند تا ازچسبیدن به بافت جلوگیری شود.
۲)صفحه بیمار(الکترودبرگشتی):
- نقش این الکترود تکمیل مداراعمالRFبهبیماراست.
- جریان گذرنده ازداخل الکترود پراکنده،همانجریان گذرنده ازداخل الکترود فعال است.
- چون الکترود برگشتی،سطح مقطع بزرگترینسبت به الکترود فعال دارد،چگالی جریان( A/ m2)خیلی کوچکتراست.
- درنتیجه بافت زیرالکترودپراکنده،اندکی گرم میشود.
۳)الکترود فعال دوقطبی(پنست دوقطبی):
- برای انعقاد بافت ها قابل استفادهاست.
- انواع گوناگونی ازپنست های دوقطبی با شکلها وابعاد مختلف،وجوددارند.
- به غیرازانتهای دوسرپنست،بقیه نواحی ازمواد عایق پوشیدهشدهاست.
۴)پدال پایی:
درحالت تک قطبی
–بافشارپدال زرد رنگ، وضعیت برش انتخاب میشود.
–بافشارپدال آبی رنگ، وضعیت انعقاد انتخاب میشود.
درحالت دوقطبی
–هرکدام ازپدالهای زرد یا آبی به تنهایی ویا باهم فشارداده شوند، خروجی دوقطبی فعال میشود.
–پدال درمقابل ریزش آب ونفوذ مایعات محافظت شده ونیزضد اشتعال است.
هشدارهاواحتیاط های لازم درهنگام استفاده از دستگاه الکتروسرجری
·سوختگی های پوست بیشترین مشکل گزارش شده است.
·مهمترین علت آن عدم اتصال مناسب الکترود برگشتی بابدن بیمار است.
· ممکن است جریان برگشتی ازبدن بیماربه سطوحً نسبتا کوچک اشیاء رسانا مانند تخت جراحی،نگهدارنده ها و لوازم دیگرمنتقل میگردد.بالارفتن چگالی جریان درآنها باعث ایجاد سوختگی در بیمارمیشود.
راه های جلوگیری ازسوختن بافت
· بایستی الکترود برگشتی دارای سطح تماس بزرگ بابدن بیمار باشد.
· استفاده ازمدارهای محافظتی
·استفاده ازسیستم مانیتورینگ کابل الکترود برگشتی
مدارهای محافظتی
· دستگاه های الکتروسرجری برای کاهش خطرسوختگی بیمارناشی از مشکلات مربوط به الکترود بازگشتی از یک مدارمحافظتی استفاده میکنند.
·بیشتر یونیت ها به یک پایشگر اتصال کابل الکترود بازگشتی مجهز شده اند که درصورت وجود اشکال ویا قطعی بین دستگاه و الکترود بازگشتی، یونیت الکتروسرجری فعال نخواهد شد.اما در هر صورت این سیستم نیز نمی تواند جداشدن تمام و یا قسمتی از الکترود واگرا ازبیمار را تشخیص دهدکه این مورد نیزممکن است باعث سوختگی بیمارشود.
·اگرامپدانس بین الکترود وپوست خارج ازمحدوده های بخصوصی باشد نشانگرهایی اعلام وضعیت نموده، آلارم داده ودستگاه راغیرفعال مینمایند. که به این سیستم،پایشگرکیفیت تماس الکترود بازگشتی
(Dispersive Electrode ContactQuality Monitor)می گویند.
·این سیستم بعضی اوقات اشتباها بعنوان سیستم پایشگراتصال(که قبلا در مورد آن گفته شد)درنظرگرفته میشود. به هرحال این سیستم ها ایمنی را افزایش میدهند.
تفاوت های الکترو کوتر و الکتروسرجری
۱) درالکتروسرجری جریان الکتریکی فرکانس بالا ازطریق الکترود به بافت اعمال میشود و بافت را گرم میکند وسپس ازطریق یک الکترود برگشتی بزرگتربه دستگاه برمیگردد و دانسیته عبورجریان باعث برش بافت میشود درحالی که درالکتروکوتر،جریانی ازبدن بیمار عبورنمیکند.
۲)الکتروکوتر از یک الکترود و دستگاه الکترو سرجری از دو الکترود برای برش بافت استفاده می کنند و انعقاد آن به صورت هم زمان استفاده میکند.
۳)الکتروکوتر از منبع تغذیه مستقیم و الکتروسرجری منبع تغذیه متناوب استفاده میکند.
دیدگاهتان را بنویسید